|
|
VAŞ,
SEBZE, TENE
Vıl (vılık)
Çiçek
Çımoşa
Papatya
Gagıro Lale
Qanç Menekşe
Xalcıniek
Arsız
(bêar)
Kolbız
Gelziwan
Şeqşeqo
Xışul
Cehceheg (
dariê kılênca)
Dınêb
Zegereg
Meyaro Acı
bir ot
Kerkor (devamlı yeşil olan bir ot)
Neflı
Şiramı (saki)
Şıngı
Filok
Şekerok
Zorı
Tuzık
Benık
Kormit
Punı
Gezık
Kerxenık
Heşek
Genımok
Çarçal
Namçuk
Íro Bir çiçek
Leye Fidan
Çıgit Pamuk
tohumu
Puwa Ağaç
mantarı
Kenger
Zerecık Karnıbahar
Qınêberık
Sir
Hakluz
Beng
Dibsor
Buncık
Tılp
Encur
Zebeş
Beşila
Şemamok
Xeyar
Bami
Lobık
Verarojek
(gogebaxan)
Bancan
Şamık
Ísot
Ku
Qafık
Balık
Dolmık
Patata
Kıncı
Xas
Hebsia
Koriek
Gurnig
Tolık
Xurnig
Xurêl
Paqley
Pırça pir
Gunı
Nehabaci
Neha
Cew
Kuşnı (kızın)
Xelı
Mercu
Colık
Gırgıl (gılgıl)
Surek
Mısri (nebi, lazut)
Nebi Mısır darısı
Şêlmok (xerdel)
Piaz
Pırpar
sirım
Meyaro
Esparık
Pivang
Pêlekvaş Ot elması
Axbandır
Kardi
Kerbeş
Kuwê mara
Pêçek
Sêzek
Bencerı (galuj)
Berbero
Qamır
Qındırxı
Endılko
Telı
Palax
Surıkvaş
Tehlêk
Hufhufık
Telmerı (mertelı)
Vızık (çol)
Pêlekvaş
Xelevaş
Tırşık
Luz Kuzu kulağı otu
Gom
Zorı (zengılzava)
Filoq
Xelilok
Dımlu
Şıng
Çistok
MEYWE
Tey Dağdağan
Bewrınc Yabani kiraz
Qızwan menecik
Remtu ekşi siyah dut
Engur
DARÍ
Mew
Mewşêr
Fıstıqêr
Alucêr
Dehlêr
Xarabêr
Spindar
Şavlêr
Venêr
Mazêr
Kenêr
Teyêr
Incılewr
Bewrıncêr
Sêzêr
Tıwêr
Gozêr
Saêr
Mışmışêr
Xewxêr
Mırwêr
Şeqoqêr
Rêxokêr
Henalewr
Şilanekêr
Siyatellı (dırık)
Vılaêr
Çınaêr
Vamêr
Qıznawêr
Gulêr
KERMÍ, HEŞERETÍ,
TEYRÍ, ZEWMBÍ HEYWANÍ
Qıjnı
Kene
Qaşaxı Íri
kene
Pındı
Işpıj
Rışk
Bit-pire yumurtası
Kek
Dernı
Nutık Işpıj yavrusu
Weleng
Moz Arı
Mês Sinek
Çarıng
Kırmızı arı
Pılpılık
(pırpılık) Kelebek
Merşı Sivrisinek
Mırxık
(mırxıki) Küçük karınca
Mojlı (mojley) Karınca
Hıng Bal arısı
Xezalek Su içindeki bir hayvan
Tırtır Tırtıl
Bertil 1. Rüşvet 2. Ağaç kurdu
Gezo
Xalok
Kalo-piro Uğur böcegi
Diksılêman
Goyı (goyey) Güve
Hevcarık Tahta kurusu
Pun
Qul
Halin
Hermuşık
Mojlani
Wısıbtutani
Qerequş Teyrê arwêşa, şahin veya atmaca
Heş
Meymun
Findo Süs veya küçük av köpeği
Dıjı Kirpi
Sixur Oklu kirpi
Merı Fare, sıçan
Lır Tarla faresi
Mıriçık Kuş
Zerej Neri- Mari
Koter Kumru
Hechecık Kırlangıç
Şewşewık Yarasa
Hılulık Doğan
Sisalık Karga
Gancıl Akbaba
Qertel Kartal
Kund Baykuş
Bet Toy kuşu
Bum Puhu kuşu
Ciq Siyah bir kuş
Çıkçıko
Kuyrugunu sık sık oynatan bir kuş
Qıtık
Eti yenilen bir kuş
Sımorı Sincap
Şanê
maran Kırkayak
Mar Yılan
Demaşkul Akrep
Verg-Delverg
Del
Keftar
Xoz
Kudık Domuz yavrusu
Taji Tazı
Boji
Leyr Yavru
Pısing Kedi
Kuzı Sansar
Qumqumık
Kaya kertenkelesi
Malmalok
Tirmar
Kesa
Req Su kaplumbağası
Kerkınc Yengeç
Ması Balık
Lolık Bahar kurtçukları
Kerm Kurt
Pındı Bir parazit (inek v.s de)
Qatrek
Melı
Kêzık
Zuli
Tırli
Zıleyr
Qulıng
Mıriçıkê xazi
Xozek
Çeylê bın dê erdi (yer solucanı)
Kerpa
Şıvanxapık
Legleg
Qaz
WERDEN
Tırşık Bir nevi güveç
Raêra Ögütülmüş buğdaydan yapılan yemek
Şirinaşir Musakka
Pıtpıt Bulğurun incesinden yapılan bir yemek
Mexlute Tuzlu aşure
Meyır Ayran çorbası
Keşkek Keşkul
Rız
Tırşê Xıloriga Küçük köftelerden yapılmış sulu yemek. Xılorig, neha, kuwatı.
Tırşo surek (Lobıki, maşıki, serê burxul, nardan)
Tomast Kaymak
Herış Ağız
Xılonder Ílk ağız
Qixanı Omlet
Kelwest Yogurtlu ekmek
Pılol Bulamac
Hevrişk Yağlı ekmek
Ruwenin (Cemile) Yağ, pekmez ve ekmekten yapılan yağlı ve tatlı yemek
Panık Kalınca yufka
Qelinek Kavurma
Mıqlık Bülbül yuvası
Qimı
Kuwiya qırşı 1. Bewrani 2. Tırş
Sirawi Sarmısaklı su
Sirawi ya haki
Sirawi ya goşti Kızartma
Suraw Tuzlu turşu suyu
Danu (xelı u neha pia gıreyenê)
Melxuta ( xelo kuate u mercuwê xaxi u nehay)
Kuwatı dögme buğday
Keşkek dögme kaynatılır
Nehayê Xaşeynayey
Sado Süzme ayran
Solmast Tuzlu yoğurt (kuzulara yedirilir)
Terênı Bir kurutulmuş çökelek cinsi
Torak Çökelek
Şolık Hamur tatlısı
VA
Va Rüzgar
Vaê veri
Vao kır
Vao siya
ALETÍ
Aşir Süt tuluğu
Donir Yayık
Meşk Tuluk
Kedık Ayran tuluğu
Kın Su tuluğu
Den Íri küp
Dor Küp
Hulık Orta büyüklükteki küp
Kelçin Küçük(ufak) küp
Awrêj Çökeleğin içinde toplandığı deri, tuluk
Postê çolıki Çolık tuluğu
Heban Ekmek tuluğu
Hiz yağ tuluğu
Hucık Küçük yağ tuluğu
Tewrı Yün dokuma veya örmeden büyükçe sırt çantası, çanta
Mılêv Yaba
Wıyı (huwı) Kürek
Zengen Kazma
Torzin Balta
Kulbık Tek agızlı balta
Mer Bel
Mertal Kalkan
Kêlıntı (qırım, tılpan) Tırpan
Serad Íri buğday kalburu
Pırojın Kalbur
Ebar Nohut kalburu
Dıgoş Iki çatallı yaba
Resen Örken
Rêşta Íğ
Moşen (mewşen, qelm) Altı çakmak taşlı harman döven alet
Kelbıtin Kenger kaldırma çubuğu
Mıskeê Baltacıklı satır
Mercef (Mercifı) Kar küregi
Mercifa Litre
Mastêr Huni
Qalunç Orak
Vaşdıru Büyük orak
Dahrê Satır
Mısas Sırık, çift sopası
Rım Mızrak
Çarmêx Çarmıh
Mıhin Kazık
Moçanık (muçanık, muçınık) Cımbız
Lewıdı Bel temizleyicisi bir nevi mala
Lebudı 1. Bulamac kürekciği 2. Sırık
ucuna takılan kürekcik